Χωρίς να υποτιμώ τη λαδένια, το αφράτο ψωμί που ψήνεται με κρεμμύδια και ντομάτα με ρίγανη ή θρούμπη, το καλοκαίρι αγαπώ λίγο περισσότερο την ιταλική φοκάτσια. Μου χρησιμεύει με το χαρακτηριστικό ουδέτερο αφράτο κέντρο της για λαχταριστά σάντουιτς , το τόσο-όσο τραγανό και αλμυρό της κόρας της για παπάρα σε ντοματοσαλάτες (με κάπαρη και κρεμμύδι) καθώς και με το ύψος της για απολαυστικές μπρουσκέτες με φρέσκα ντοματίνια, βασιλικό ή δυόσμο μεθυσμένα σε ελαιόλαδο με πολύ σκόρδο ή με ένα σκορδάτο πέστο βασιλικού και σιφνέικη μανούρα, συριανό Σαν Μιχάλη ή μυκονιάτικη τυροβολιά.
Η ιταλική φοκάτσια ,που δεν χρειάζεται ζύμωμα, είναι ένα χρήσιμο καλοκαιρινό όχημα στην κουζίνα μας, κάτι σαν τα χαριτωμένα beach buggy της νιότης μας : πάνε παντού φορτωμένα με όλη την παρέα της γευστικής καλοκαιρινής κουζίνας.
Η βασική συνταγή για μία φοκάτσια
(12 μεγάλα κομμάτια)
Υλικά
5 φλυτζάνια αλεύρι για όλες τις χρήσεις, 625 γραμμάρια
2 ½ φλυτζάνια χλιαρό νερό, 600 ml
1 φακελάκι ξηρή μαγιά (7 γραμμάρια)
2 κουταλάκια του γλυκού μέλι
5 κουταλάκια του γλυκού αλάτι ψιλό
4 κουταλιές της σούπας βούτυρο (σε θερμοκρασία δωματίου)
4 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο
1 ταψί 25χ35 εκατοστά
Δενδρολίβανο φρέσκο ή αποξηραμένο
Αλάτι σε νιφάδες (προαιρετικό)
Ξεκινάμε αποβραδίς. Σε μέτριο μεταλλικό ή κεραμικό μπολ ή πυρέξ βάζουμε τη μαγιά, το νερό, το μέλι και ανακατεύουμε με αυγοδάρτη. Το μίγμα πρέπει να αφρίσει ελάχιστα μέσα στα επόμενα 5 λεπτά αλλιώς η μαγιά μπορεί να μην είναι ζωντανή (ελέγξτε την ημερομηνία λήξης). Θέλουμε ένα μίγμα με γαλακτερή όψη.
Προσθέτουμε το αλεύρι και το αλάτι και ανακατεύουμε ώστε να αναμιχθεί καλά. Η ζύμη είναι υγρή.
Λαδώνουμε με 2 κουταλιές της σούπας ελαιόλαδο ένα μεγάλο μπολ που να χωράει στο ψυγείο και μεταφέρουμε εκεί το μίγμα. Καλύπτουμε το μπολ με μεμβράνη. Μέχρι το πρωί θα πρέπει να έχει διπλασιαστεί.
Το βγάζουμε από το ψυγείο και το διπλώνουμε 3-4 φορές από όλες τις πλευρές ξεφουσκώνοντάς το.
Αλείφουμε γενναιόδωρα το ταψί μας με το βούτυρο, βάζουμε μία ακόμα κουταλιά της σούπας ελαιόλαδο στο κέντρο του και μεταφέρουμε εκεί το μίγμα μας.
Το ακουμπάμε σε ζεστό μέρος για 1 ½ ώρα μέχρι να διπλασιαστεί ξανά σε όγκο και να καλύψει σχεδόν όλο το ταψί. Η ζύμη είναι έτοιμη για ψήσιμο αν όταν την πιέζουμε ελαφρά με την άκρη του δάκτυλού μας επανέρχεται σιγά-σιγά αφήνοντας μια μικρή λακουβίτσα εκεί που πιέσαμε.
Προθερμαίνουμε πολύ καλά το φούρνο στους 225-230 βαθμούς , προτιμότερο στη ρύθμιση με αέρα.
Απλώνουμε καλά τη ζύμη σε όλο το ταψί και πιέζουμε με τα δέκα δάκτυλα από την επιφάνεια μέχρι τον πάτο δημιουργώντας λακουβίτσες.
Λαδώνουμε ξανά την επιφάνεια με την τελευταία κουταλιά ελαιόλαδο, πασπαλίζουμε με τις νιφάδες αλατιού και στολίζουμε με το δενδρολίβανο.
Ψήνουμε στο μέσο του φούρνου για 20-22 λεπτά μέχρι η φοκάτσια να είναι τραγανή απέξω και καλά ψημένη αλλά αφράτη μέσα.
Βγάζουμε από το φούρνο και την αφήνουμε να κρυώσει πέντε λεπτά πριν την κόψουμε σε 12 μεγάλα και ομοιόμορφα κομμάτια.
Σερβίρουμε αμέσως. Ο,τι μείνει το τυλίγουμε σε λαδόκολα και μεμβράνη και το χρησιμοποιούμε την επομένη για σάντουιτς ή με το φαγητό.
Για τα σάντουιτς : κόβουμε κάθε κομμάτι εγκάρσια , το τοστάρουμε ελαφρά και προσθέτουμε φέτες προσούτο, μοτσαρέλα, ρόκα και ελαιόλαδο για να μας θυμίζει το κλασσικό ιταλικό πανίνι ή αλείφουμε την επιφάνεια με πέστο βασιλικού και μετά ακουμπάμε φέτες ντομάτας και λεπτοκομμένο πικάντικο κίτρινο τυρί. Αν φρυγανίσουμε τη μισή φέτα φοκάτσιας τότε με ένα κρεμώδες λευκό τυρί και φέτες από φρέσκα σύκα ή καραμελωμένα ροδάκινα και μέλι έχουμε ενα γρήγορο, μοναδικό επιδόρπιο ή ένα σνακ για όλες τις ώρες της ημέρας .
