Σαλέπι: μια ιστορία και μια συνταγή!

Ξέρεις τί είναι το σαλέπι;

0
40324

 

Η σκόνη από τη ρίζα της ορχιδέας orchis mascula , βάση για το σαλέπι...
Η σκόνη από τη ρίζα της ορχιδέας orchis mascula , βάση για το σαλέπι…

Εγώ, παιδιά, θα την δώσω τη συνταγή με το σαλέπι. Με τέτοιο κρύο και τους μισούς φίλους γριπιασμένους και με γκουχου-γκούχου απ’ τα τσιγάρα και τους άλλους μισούς τρελλούς για έρωτα, θα την δώσω και θα την συστήσω κιόλας.

Περιέργως , μου θύμισε το σαλέπι ένας ηλικιωμένος κύριος τις προάλλες, μου εξομολογήθηκε μάλιστα οτι το … λιγουρευόταν τώρα με το κρύο. Περίμενε πώς και πώς να γυρίσει σπίτι με τα πόδια, περνώντας πρώτα από την Ευριπίδου και τα μπαχαράδικα για την αγορά του. Ισχυρίστηκε οτι είναι μάλιστα το μόνο που τον ζεσταίνει… Ισως μυαλό-ψυχή και σώμα να του κάνουν κάποιον μαγικό συνειρμό ζεστασιάς , κάποτε φαίνεται τό’ πιε , ζεστάθηκε και το αποζητά από τότε.

Την αναρτώ επίσης όχι μόνον λόγω επικαιρότητας και καιρικών συνθηκών αλλά γιατί κι αυτή η ελληνική τροφούλα έχει από πίσω της μια ιστορία , όπως όλα στη κουζίνα μας. Ενα ελληνικό άγριο λουλουδάκι που η μυθολογία του το μετατρέπει από ένα απλό ρόφημα σε θρέψη, σε μαγεία, σε συγκίνηση.

Το σαλέπι είναι βασισμένο στο αλευράκι που βγαίνει από μιά ροζ/μωβ ορχιδέα που -όπως φαντάζομαι- πριν περίπου 2.500 χρόνια έκανε εντύπωση σε μιά αρχαία νεαρή ελληνίδα (αγνώστων λοιπών βιογραφικών στοιχείων) που τριγύρναγε στα βουνά της Ροδόπης. Κοντοστάθηκε μπροστά σ´ αυτό το πανέμορφο λουλούδι όταν μάζευε λάχανα. Οταν το ξερίζωσε είδε δυό μικρά μπαλάκια να κρέμονται στη ρίζα του και αναρωτήθηκε. Την περιέλαβε από περίεργεια στη κουζίνα της , το άφησε να ξεραθεί , κοπάνισε τα δυό μπαλάκια , τα έκανε αλευράκι , τα έφαγε και ψητά , πειραματίστηκε και … γέννησε καμμιά δεκαριά αγόρια (ίσως για αυτό το λένε και σερνικοβότανο)!

Εκπληκτη από το συμβάν, το συζήτησε με μιά θεία της ,που φαντάζομαι γνώριζεε τον Θεόφραστο , τον φιλόσοφό μας και μαζύ αναρωτήθηκαν τί στο καλό, αυτή η ορχιδέα κάτι κάνει. Εκείνος, ο Ιπποκράτης και ο Ασκληπιός ερεύνησαν περαιτέρω τις ιδιότητες της άγριας αυτής ορχιδέας και κατέληξαν ομόφωνα ότι είναι τροφή θρεπτική , αφροδισιακή και …καρδαμωτική. Ο Θεόφραστος την περίελαβε στο σύγγραμά του “Περί Φυτών” , τη σύστησε σαν αφροδισιακή γιατριά στον σεξουαλικά ανήμπορο ανηψιό του, ο ανηψιός βρήκε τη χαρά της ζωής , ο Θεόφραστος γέρασε και έφυγε ικανοποιημένος για τη καλή του πράξη, η βάση για το σαλέπι μας έμεινε.

Ναι, ναι, αυτο το αλευράκι, αυτή η σκόνη που παίρνουμε όταν αποξηραίνουμε και συνθλίβουμε τους όρχεις της ρίζας της ορχιδέας Orchis mascula ( βοήθειά μας) είναι η βάση για το σαλέπι.

Το σαλέπι σε φακελλάκια που πουλιέται στο σούπερ μάρκετ λοιπόν, λίγα κοινά έχει με αυτό το μαναράκι, αυτό το υπό εξαφάνιση λουλουδάκι. Είναι τίγκα στα χημικά αρωματικά και στη ζάχαρη και γί αυτό αξίζει να πάει κανείς στα μπαχαράδικα και να ζητήσει σαλέπι από καλλιεργημμένη ορχιδέα (100 γραμμάρια αρκούν μέχρι νεώτερης μετεωρολογικής ενημέρωσης) και να φτιάξει το δικό του ρόφημα που μαλακώνει λαιμό και στομάχι , ζεσταίνει και εεε, πώς να το πώ , εμπνέει δημιουργικά το “κρύο καιρός για δύο”.

Σ´ ευχαριστούμε νεαρή αρχαία πρόγονε , όχι μόνο ανακάλυψες τότε ένα μαγικό φίλτρο αλλά μας έδωσες εν αγνοία σου και ένα ροζ ποστ στο μπλογκ μιάς απογόνου σου που μιά κρύα νύχτα του χειμώνα , χιλιάδες χρόνια μετά , περιέργως ασχολείται με τα ίδια που ασχολιόσουν κί εσύ.

Σ α λ έ π ι

Η  β α σ ι κ ή    σ υ ν τ α γ ή  

Βράζουμε δυό φλυτζάνια γάλα ή νερό με αρκετά κομμάτια κανέλας και ζάχαρη .

Προσθέτουμε λίγο από το ζεστό υγρό σε ένα μπολάκι με το σαλέπι (περίπου δυό κουταλιές της σούπας για να είναι χυλομένο), ανακατεύοντας , όπως στη μπεσαμέλ, για να μη σβολιάσει.

Κάνουμε δηλαδή ένα αραιό χυλό που μετά το ρίχνουμε πάλι πίσω στο γάλα στο κατσαρολάκι και το βράζουμε σε σιγανή φωτιά μέχρι να γίνει ένα παχύρευστο αρωματικό ρόφημα.

Προσθέτουμε όση ζάχαρη και κανέλλα θέλουμε .

Η πανέμορφη ορχιδέα Οταν βράζετε το γάλα, πάει και λίγο τζίντζερ... ...και πολλή κανέλλα!
Η πανέμορφη ορχιδέα
Οταν βράζετε το γάλα, πάει και λίγο τζίντζερ…
…και πολλή κανέλλα!

*Βρήκαμε τη σκόνη για σαλέπι (προέλευσης Βουλγαρίας) στο cafe “Βανίλια-Κανέλα” , Λουϊζης Ριανκούρ 73, Πανόρμου, 2106925940 που έχει μιά πολύ ενδιαφέρουσα συλλογή μπαχαρικών και αρωματικών από όλο το κόσμο. Η τιμή κιλού για το σαλέπι πλησιάζει τα …100 ευρώ, μην ξεχνάτε όμως ότι εσείς δεν χρειάζεστε παρά ελάχιστα γραμμάρια για την παρασκευή του σπιτικού σαλεπιού. Αγοράστε λοιπόν 50 γραμμάρια το πολύ! 

**Αν θέλετε να διαβάσετε περισσότερα ιστορικά για το σαλέπι αλλά και για το ελληνικό φαγητό γενικότερα. μεταβείτε στο εξαιρετικό μπλογκ της Μαριάννας Καβρουλάκη , History of Greek Food. Εγώ αυθαίρετα σκηνοθέτησα εμπνεόμενη…

img_3432

 

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.