Το Σχολειό της Φύσης στην Θεσσαλονίκη

0
17119

Τη περασμένη βδομάδα είχα τη χαρά να μαγειρέψω μαζί με άλλους σπουδαίους μάγειρες της καθημερινότητας στη χριστουγεννιάτικη γιορτή ενός προνηπιακού σταθμού, του Σχολειού της Φύσης στο Τρίλοφο Θεσσαλονίκης.

Είχα γνωρίσει την εμπνεύστρια του, τη Βέτα Γεωργιάδου, σε μιά εξαιρετική συνάντηση που είχε διοργανώσει στην Αγροτική Σχολή Θεσσαλονίκης πριν ένα μήνα ο Παύλος Γεωργιάδης του Slow Food Θράκης φέρνοντας στο ίδιο τραπέζι για πρώτη φορά συνομιλητές από διάφορες και διαφορετικές κοινότητες της Ελλάδας.

IMG_3111

Στη γιορτή του σχολείου λοιπόν , εκεί ανάμεσα σε πολλή… παιδική αλλά και ενήλικη χαρά, μου δόθηκε η ευκαιρία να διακρίνω και να διατυπώσω κάτι που το σκέφτομαι καιρό μη μπορώντας όμως να το εκφράσω ακριβώς : την αίσθηση ότι η συζήτηση για το φαγητό πολλές φορές  ξεχνά την αξία που έχει στη καθημερινή ζωή μας και πάει κάπου αλλού, κάπου απόμακρα και κρύα, στη σφαίρα του εξεζητημένα θεωρητικού ή του εντυπωσιασμού χωρίς λόγο.

Η Βέτα Γεωργιάδου , πηγή έμπνευσης για όλους μας
Η Βέτα Γεωργιάδου , πηγή έμπνευσης για όλους μας
Στο μπαρ…φρέσκος χυμός από ρόδι!
Στο μπαρ…φρέσκος χυμός από ρόδι!

Στη γιορτή του σχολείου λοιπόν , εκεί ανάμεσα σε πολλή… παιδική αλλά και ενήλικη χαρά, μου δόθηκε η ευκαιρία να διακρίνω και να διατυπώσω κάτι που το σκέφτομαι καιρό μη μπορώντας όμως να το εκφράσω ακριβώς : την αίσθηση ότι η συζήτηση για το φαγητό πολλές φορές  ξεχνά την αξία που έχει στη καθημερινή ζωή μας και πάει κάπου αλλού, κάπου απόμακρα και κρύα, στη σφαίρα του εξεζητημένα θεωρητικού ή του εντυπωσιασμού χωρίς λόγο.

Η σχολική χορωδία
Η σχολική χορωδία

Το καθημερινό φαγητό, όπως και αλλού, έτσι και εδώ στην Ελλάδα, μπερδεύεται πότε με τη διατροφή, πότε με τη πολιτική, τη γαστρονομία, τη μόδα , τη φιλοσοφία, τη τέχνη…  Μεταφράζεται σε στάση ζωής με ηχηρά σλόγκαν,  όπως ,  “είσαι ό,τι τρώς!”. Η “ψήφισε με το πηρούνι σου”. ” Ψώνισε από τον μπακάλη  της γειτονιάς σου”, ” Στήριξε τον μικρό παραγωγό”, “Αγοράζουμε μόνο ελληνικά προιόντα” σε βαθμό μάλιστα που αρχίζει να ενοχλεί λόγω της συχνής επανάληψής τους ή της κοινοτοπίας τους σε κάθε εκδήλωση που σέβεται τον εαυτό της.

Στον αντίποδα στέκεται ακόμα αγνή και αυθόρμητη -ευτυχώς- μιά σχολική γιορτή που περιέχει όλα αυτά τα ηχηρά σλόγκαν χωρίς όμως να το διαλαλεί, χωρίς τίποτα προγραμματισμένο, εσκεμμένο , διαφημισμένο, χωρίς να γίνεται μεγάλο θέμα , ούτε να εκθειάζεται σαν κάτι σωστό, πρωτοποριακό ή κοινωνικά σωστότερο έναντι κάτι άλλου.

Οταν είσαι γιαγιά και θέλεις τα εγγόνια σου να τρώνε καλά, ε, τότε πάς στην σχολική γιορτή με τις φίλες σου και μπροστά τους ανοίγεις φύλλο και στρώνεις πίττες. Μονόδρομος φίλε, έργο, όχι λόγια.
Οταν είσαι γιαγιά και θέλεις τα εγγόνια σου να τρώνε καλά, ε, τότε πάς στην σχολική γιορτή με τις φίλες σου και μπροστά τους ανοίγεις φύλλο και στρώνεις πίττες. Μονόδρομος φίλε, έργο, όχι λόγια.
Και έτσι μαθαίνει και το εγγόνι να μαγειρεύει  και συνεχίζεται η παράδοση και η τέχνη, όχι με τη θεωρία….
Και έτσι μαθαίνει και το εγγόνι να μαγειρεύει
και συνεχίζεται η παράδοση και η τέχνη, όχι με τη θεωρία….

Σ’ αυτή τη σχολική γιορτή βλέπεις τη μητέρα της ιδιοκτήτριας , μια γιαγιά ογδόντα και βάλε, να στήνει πάγκο δίπλα στον ταχυδακτυλουργό μαζί με άλλες συνομήλικες μαγείρισσες του χωριού της που ήρθαν για να φτιάξουν δεκάδες πίτες και να τις πουλήσουν στη γιορτή. Ανοιξαν το δικό τους φύλλο, έφεραν τα δικά τους χορταρικά από το χωριό, έψησαν, μοίρασαν και συνέβαλλαν στον ενισχυτικό χαρακτήρα της γιορτής (τα χρήματα από όλες τις δραστηριότητες θα προσφερθούν για τη συνέχιση λειτουργίας ενός σχολείου στο Φίλυρο).

Δεν έστησαν πανό γι’ αυτό, δεν έγραψαν συνθήματα, δεν έκαναν βαρύγδουπες δηλώσεις στα μπλογκ και τα ηλεκτρονικά μέσα, δεν αναφέρθηκαν σε ντόπια ή βιολογικά προιόντα, τοπικούς παραγωγούς, βιωσιμότητα, προστασία του περιβάλλοντος. Οι γυναίκες αυτές ήταν όλα αυτά και δεν χρειαζόταν να το δηλώνουν .Ηταν η ενσάρκωση όλων αυτών που εμείς υιοθετούμε και βροντοφωνάζουμε ακριβώς επειδή σαν μονάδες και σαν κοινωνία δεν το βιώνουμε, δεν το ζούμε στη καθημερινότητά μας, πολλές φορές δεν είμαστε καν αυτό, μιλάμε , γράφουμε, μαγειρεύουμε γι’ αυτό αλλά δεν είμαστε αυτό. Ο “σκληρός μας δίσκος” έχει την εγγραφή αυτή και γι’ αυτό ακόμα μας συγκινεί και το αναζητούμε, το νοσταλγούμε γιατί το χάσαμε. Κάπως απότομα μάλιστα, μέσα σε σχετικά λίγα χρόνια.

Ψάχνουμε ξεχασμένες γεύσεις , μιλάμε , αναφερόμαστε σ’ αυτές αλλά τις μαγειρεύουμε καθημερινά; Τις μεταδίδουμε από το τραπέζι μας; Τις συντηρούμε με την δύναμη του οικιακού πολιτισμού μας; Η απλά τις νοσταλγούμε και διοργανώνουμε ειδικές εκδηλώσεις για κάθε τι που μας συγκινεί χωρίς οι ίδιοι να το ζούμε;

Με τον Τζόναθαν Χάρτνετ, μπαμπά και σεφ,  μαγειρεύουμε μανέστρα με μπόλικο τυράκι για τα παιδιά.
Με τον Τζόναθαν Χάρτνετ, μπαμπά και σεφ,
μαγειρεύουμε μανέστρα με μπόλικο τυράκι για τα παιδιά.

Ο πάγκος με τις γιαγιάδες να φτιάχνουν πίττες (τη νοστιμιά των οποίων δεν μπορώ να περιγράψω αλλά τη φαντάζεστε από τα χαμόγελά τους) έλεγε με τον πιό ειρηνικό τρόπο αυτό που όλοι εμείς -οι υπέρμαχοι του καλού, ελληνικού, παραδοσιακού φαγητού κυρήττουμε , ξεχνώντας όμως τις πιό πολλές φορές “να στρώνουμε πίττες με τυρί δικό μας από το χωριό μας” . Αντίθετα συχνά καταπίνουμε ένα μικρό “λυγμό” όταν τις δοκιμάζουμε…

Αν “στρώναμε πίττες” συχνά , σε καθημερινά τραπέζια και σε κάθε γιορτινή ευκαιρία που μας δινόταν, η μαγειρική δεν θα ξεχώριζε από εμάς , δεν θα την παρατηρούσαμε , ούτε θα την ενισχύαμε με μανιφέστα, ούτε θα τη διατυπώναμε ηχηρά σε ειδικές εκδηλώσεις έτσι ώστε να τραβήξει τη προσοχή του κόσμου. Θα τις μαγειρεύαμε γιατί αυτό θα ξέραμε, αυτό θα ήταν το φυσιολογικό : να μαγειρέψουμε και να προσφέρουμε σε μιά παιδική γιορτή φρέσκο καλομαγειρεμένο φαγητο από όλους τους συμμετέχοντες και όχι κατεψυγμένες σαχλαμάρες.

Ολο το πανηγύρι του Σχολειού της Φύσης ήταν ένα αριστούργημα δημιουργικότητας και συνεργασίας . Μιά γιορτή αυθεντικής συλλογικότητας για ένα κοινό σκοπό. Κάθε γονιός που ήρθε έφερε και ένα σπιτικό μαγειρεμένο φαγητό, άλλος ρόδια απο τη δουλειά του στη Λαχαναγορά για να τα στύψουμε χυμό, άλλος μπιφτεκάκια , πατατοσαλάτες, πεντακόσιους ντολμάδες, πίττες, πίττες, πίττες, μακαρονάδες τριών ειδών, γίγαντες, ένα μπολάκι φάβα, ένα ωραίο ψωμί, κρασί, τσίπουρο δικό του, βαζάκια μαρμελάδας για να πουληθούν… Εμείς με τον Τζόναθαν (ένα Καναδό σεφ/γονιό που έχει το παιδί του στο σχολείο) κάναμε ένα ωραίο κριθαράκι στη κατσαρόλα με πιπεριές , κολοκύθα , τραγανή παντσέτα και τραγανά τσιπς κεφαλογραβιέρας και λίγα σαλιγκάρια σοφρίτο. Είδα κάτι μοσχοβολιστές μηλόπιττες να περνούν, καταίφια, μπακλαβάδες, τσουρέκια και κάθε είδους γλυκά. Ενας γονιός που έχει τυροκομείο έφερε το τυρί , τη γέμιση με την κολοκύθα για τις πίττες των γιαγιάδων την έφερε μια γιαγιά από το σχολείο…
Ετσι μαθαίνουν τα παιδιά , βλέποντας τί κάνουν οι μεγάλοι, οι γονιοί τους, οι παππούδες τους…

IMG_3123

Μοναδικά τσουρέκια ψήθηκαν επιτόπου
Μοναδικά τσουρέκια ψήθηκαν επιτόπου

Ολα σχεδόν πουλήθηκαν , ο σκοπός επετεύχθη, όλοι πέρασαν τέλεια, τα παιδιά τραγούδησαν τα κάλαντά τους, οι περίφημοι και ξακουστοί τυμπανιστές της Θεσσαλονίκης ανέβασαν το κέφι στο τσακίρ, ο μάγος εξαφάνισε ένα πιτσούνι που το βρήκαμε στη κατσαρόλα μας!

Ξέρεις… Είχα καιρό να συναντήσω τόσους ανθρώπους μαζί που είναι. Είναι , όχι λένε. Ούτε βροντοφωνάζουν χωρίς να είναι. Ανθρώπους αληθινούς με παιδιά που όλα αυτά τα βλέπουν και τα θεωρούν αυτονόητα ενώ δεν είναι χρυσούλια μου, δεν είναι αυτονόητα, είναι από τους τελευταίους οι γονείς σας που τα κάνουν αυτά με τόση χαρά… και το σχολειό αυτό είναι από τα λίγα σχολειά που βάζουν δάσκαλους, γονείς, παιδιά, παραδόσεις, φαγητά, μουσικούς, αγρότες και κτηνοτρόφους , παπούδες και μάγους μαζί και κάνουν γιορτές που εσύ κι’ εγώ μέσα στην αναζήτησή μας για κάτι γνήσιο τις περιγράφουμε και τις παρατηρούμε αντί να τις ζούμε.

Χίλια ευχαριστώ Βέτα , με έκανες να καταλάβω κάτι πολύ σημαντικό…

Οι εθελοντές ζωγραφίζουν πεταλούδες στα προσωπάκια των παιδιών.
Οι εθελοντές ζωγραφίζουν πεταλούδες στα προσωπάκια των παιδιών.

ΑΦΗΣΤΕ ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ

Please enter your comment!
Please enter your name here

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.